مصاحبهی دکتر سیدجواد طباطبایی در شمارهی اخیر مهرنامه(شماره29) واکنشهای تندی را در پی داشت. برخی همشهریان و همدیاران آذری زبانم به دلیل اظهارات طباطبایی در مورد پان ترکیسم و زبان آذری که حدود 2 صفحه از این مصاحبهی 13 صفحهای را شامل میشود، او را به باد انتقاد و گاه توهین گرفتهاند.
طباطبایی چه گفته است؟ وی میگوید اگه آموزش زبان فارسی را استبداد و اجبار فرض کینم با حذف آن و اجبار آموزش ترکی از استبداری به استبداد دیگر افتادهایم. گذشته از اینکه فارسی، زبان رسمی و علمی کشور است. همچنین بعد از رهایی از رواج واژههای فارسی در ترکی به رواج واژههای روسی و انگلیسی گرفتار میشویم. وی با تحسین فرهنگ زبان فارسی، آن را فرصتی فرهنگی برای استفاده آذریها میداند؛ البته قبول دارم که در کم مایگی فرهنگی زبان ترکی اغراق و بی انصافی میکند. اما آیا این اظهارات و مخالفت صریح با عقاید تجزیه طلبانه، عقاید ناصوابی است و مستحق عقاب؟ به نظرم آنچه موجب ناراحتی همشهریان آذریام شده لحن تند و تیز طباطبایی است که همیشه بلای جانش بوده و البته ایراد واردی به او است.
او که خود یک تبریزی اصیل است توصیه میکند به جای اینکه به طرف جمهوری آذربایجان غش کنید، به دامان ایران بیافتید که اشتراکهای فرهنگی بسیاری دارد و البته بسیار غنیتر و مفیدتر از جمهوری آذربایجان است. طباطبایی پان ترکیسم را ملغمهای از بیسوادی و بیشعوری میداند که این حرف موجب خشم پان ترکسیتها شده است. به قول مولوی: «تو کژ نشین و راست گوی» آیا بسیاری از حرفهای پان ترکیستها اینگونه نیست؟ ادعای آذری بودن زرتشت و حضرت ابالفضل و ابن سینا اگر بیشعوری و بیسوادی نیست، پس چیست؟
من نیز مانند هر آذربایجانی دیگر به سرزمین مادریام مهر میورزم و فرهنگ و زبان و مردمان آذربایجان را از صمیم قلب دوست دارم؛ اما فکر جدایی طلبانه آذربایجان را خندهدار میدانم که به نفع هیچ کس نیست. البته هرجا ظلم، تبعیض یا توهینی روی داد، اعتراض حق و وظیفهی حتمی است؛ اما برای رسیدن به هر هدفی باید راهی را انتخاب کرد که سریعتر و سالمتر ما را به مقصد برساند نه اینکه با سر و دستی شکسته، در میانهی راه زمینگیر شویم.
تحقیر و توهین به اقوام و زبانها از طرف هر کس باشد، نشانهی حقارت و سطح فکری کودکانهی وی است. اما ما آذریها نیز برای نشان دادن غنای فرهنگی، جایگاه واقعی آذریابجان و داشتههای ارزشمند خود، راهی جز علم و اندیشه و پژوهش، نداریم. هیاهو، تاریخ سازی، اظهارات غیر علمی و ارتباط غیرقانونی با کشورهای بیگانه جز تشدید فضای امنیتی و شنیده نشدن اعتراضها و حرفهای حق، نتیجهی دیگری نخواهد داشت.